SÜNENİ İBNİ MACE TERCÜMESİ sünen-i ibn mace tercemesi
ÖNSÖZ
Allah'ın lütfü ve yardımıyla ömrümüzün son yirmi yılını Kur an ve hadis öğrenimi ve öğretimiyle geçirmiş olmamız sebebiyle şu kanaatimizi daima önde tuttuk ve her zaman ve her yerde tekrarladık; Günümüz insanının hiç bilmediği veya çok az bildiği Kur'an ve hadis bilgisi mutlaka öğrenilmeli ve hayata hakim kılınmalıdır. Dinimizin iki temel kaynağından biri olan, Kur'an'ı anlamaya yönelik ÖZLÜ TEFSİR "Tefsirlerin Özü" isimli eserimizin yanı sıra hadisleri anlama, öğrenme yaşama konusunda da yanı Kur'an'ı evrensel planda yaşama diyebileceğimiz Peygamberimiz (s.a.v.)'in yaşama tarzı olan Sünnet=Hadis bilgisi de günümüz insanı tarafından mutlaka öğrenilip anlaşılmaya çalışılmalıdır.
Çünkü Rabbimiz yüce kitabımızda: 4 Nisa 59, 65, 80 ve 59 Haşr 7 ve 3 Al-i İmran 31 ayetleriyle - 42 Şura 52 ve 24 Nur 63 ve 33 Ahzab 21 ayetlerinde kimin ne görevle gönderildiği ve kime uyulması gerektiği ve anlaşmazlığa düşüldüğünde kime müracaat edilmesi gerektiği bildirilmektedir.
Ayrıca "Kim benim sünnetimden yüz çevirirse benden değildir. (Buhari, Nikah 1 Müslim, Nikah 5) ve "Dinin kaybolması, sünneti terketmekle başlar. Halat nasıl ki lif lif parçalanırsa din de sünnetin birer birer terkedilerek (ve her birinin yerine bir bid'at geçirilip İslâm'ın dışındaki hayat tarzlarından ve kültürlerinden değişik bir modelin yerleştirilmesiyle) ortadan kalkar." (Darımı,Mukaddime 16)
Yukarıdaki ayetler ve bu iki hadis-i seriliyle Peygamberimiz (s.a.v.) müslümanım diyenlerin hem Allah'ın kitabı olan Kur'an'a hem de sünnete sarılmak suretiyle müslüman kimliklerini koruyabileceklerim ifade etmektedir.
İslâm toplumu diyebileceğimiz "ÜMMET" kavramı kitap ve sünnet kültürü dediğimiz bu iki kaynakla meydana gelebilir.
Kitap ve sünnet ayrı ayrı düşünülemez.... İkisi birlikte olur veya sadece birisiyle Müslüman olunmaz, müslümanca hayat da ortaya konularak ÜMMET İslam cemaati ortaya çıkamaz.
Sünnetsiz İslâm anlayışı dünyanın her bölgesinde bulunagelmıştır. Memleketimizde de bu anlayışa sahip kimseler çıkabilir. Bunlar İslami şuurlanmayı temelinden yaralayacak tehlikeli bir akimdir.
Biz Sünnet=Hadis'lerdeki yorumuyla birlikte Kur'an'ı ve islamı anlayıp yaşayabileceğimize ve böylece iyi bir Müslüman olacağımıza inanıyor, bu sebeple de tüm sahih hadis kitaplarından istifade edilmesini ve böylece iyi bir Müslüman olunabileceğini kabul ediyoruz.
Bu güne kadar Tirmizi'nin Şemail-i şerifi ve Sünenini sizlere takdim ettik. Ayraca hadis literatürümüzde Kur'an'dan sonra tüm İslâm ülkelerinin de en çok okunan ve başucu kitabıolan Nevevi nin Riyaz-üs Salihin isimli eserini ve 40 hadisini de sizlere ulaştırmıştık. Kütübü Sitte dediğimiz altı hadis kitabından Sünen-i Nesai ve Sünen-i Ebu Davud da üçer cilt halinde sizlere ulaşmış durumdadır. Şu anda İbn Mace'nin süneni de sizlere takdim edilmiştir."
Yusuf sûresi 76. ayeti sonunda Rabbimiz: "... Her bilgi sahibinin üzerinde, her şeyi bilen Allah vardır" buyurmaktadır. Bu sebeple bu çalışmamızda da mutlaka hata ve eksiklerimiz olacaktır. İnsanız, beşeriz şaşabiliriz. Hatalar bizim doğrular Allah ve Rasûlüne aittir. Hatalarımız tarafımıza bildirilirse düzelteceğimizi bildirir, Hz. Ömer'in şu sözünü hatırlatırım: "En sevdiğim insan bana kusurlarımı hatırlatandır." "En çok hoşuma giden insan da haksız bir iş teklif edildiğinde kendi menfaatine bile olsa tüm gücü ile HAYIR diyebilen kimsedir."
Elinizdeki Sünen-ı İbn Mace , kitabı ve müellifi hakkında biraz malumat verdikten sonra sizi kitapla baş başa bırakacağım. Kütübü Sitte dediğimiz altı hadis kitabının tamamı değişik zamanlarda değişik şahıs ve kurumlarca Türkçe'ye kazandırılmış durumdadır. Kitapsız ve bilgisiz hiçbir dava yürümez. Böyle olunca Kitap ve Sünnete ait olan bu sağlam kaynakları okumak onlara zaman ayırmak, üzerinde düşünmek, problemleri bu esaslar çerçevesinde halletme ihtiyacı duymak ve bu sahadaki bilgili kimselerle istişarelerde bulunmak artık günlük hayatımıza dahil edilmelidir. İslâm ümmeti olarak böyle bir gayretle ilerleme kaydedebilir, böylelikle Muhammed sûresi 7. ayetinde belirtilen: "Ey İman edenler, eğer siz Allah'ın davasına yardım ederseniz, Allah'ta size yardım eder, ayaklarınızı İslâm'ın hakkını koruma yolunda sağlam tutar" gerçeğe ulaşabiliriz. Böylece İslâm dışı bidat ve hurafelerle doldurulan kafa ve kalblerimiz ancak böyle bir disiplinli hareketle temizlenmiş olur ve tevhid akidesine girmiş oluruz.
Kitabımızın müellifi İbn Mace künyesiyle bilinen Hafız Ebu Abdullah Muhammed b. Yezîd 209/824-273/887 yıllan arasında yaşamıştır. Kazvîn şehrinde doğduğu için el Kavzinî olarak nispetlenir. Kendini hadis konusunda yetiştirmiş bu maksatla değişik ilim adamlarından hadis dinlemek üzere Horasan, Basra, Şam, Küfe, Mekke, Mısır gibi merkezlere ilim seyahatleri yapmıştır. Ebu Ya'la el Halılî, İbn Mâce hakkında: "Güvenilen biridir, büyüktür. Bu konu hakkında alimler ittifak eder, kendisiyle ihticac edilir. Hadis bilgisine sahiptir. Hıfzı vardır" der. İbn Mâce bu söneninden başka tarihve tefsir kitapları da te'lif etmiştir. İlk defa Ebu'l Fadl Hafız Muhammed İbn Tahir el Makdısi (507/1113) eserinde İbn Mâce'yı Kütüb'ü Sitte'nin altıncı kitabı olarak zikretmiş, Makdısi (600/1203) de kitabında bunu takip etmiştir. Sonra diğer etraf ve rical müellifleri de bunları takıp edince yedinci asırdan itibaren Kütübi Sitte'nin altıncı kitabı olarak benimsenmiştir. Bazı hadis alimleri Kütübü Sitte'nin altıncı kitabı olarak Muvatta'ı görürler. Bazı alimler de Kütübü Sitte'nin altıncı kitabı olarak Sünen-i Darimi'yi kabul etmişlerdir.
İbn Mace'yi sonraki alimler arasında yücelten husus onun fıkhı faydalarının çok oluşundandır. Bu da diğer kitaplarda bulunmayan çok sayıdaki zevaid = fazlalık türünden hadislerin bulunmasındandır. İçerisindeki 4341 hadisten 1339'u zevaid'tır. Başka hadis kitaplarında yer almaz. Diğer beş hadis kitabında olmayan 1339. hadisin 428'i sahih 199'u hasen 613'ü zayıf ve 99'u da çok zayıftır. İbn Mâce kitabına Süyûtî "Mısbah-üz Zücace" isimli, Abdulganî ed Dehlevî de "İncaul Hace" isimli Ebu'l Hasen Muhammed b. Abdulhâdî es Sindî de Haşiye adı altında kısa açıklamalarda bulunmuştur. Başkaları tarafından da bazı şerh ve haşiyelerde yapılmış olup basılmamıştır. Müellifimizİslâm tarihi konusunda da ilk çalışmalardan olan "Tarihi Hulefası" da kayda değer... Sülasiyat, Tefsir ve Tarih alanında da eserleri olan müellifimiz 19 Şubat 887 de vefat etmiştir.
Biz; bizden önce 10 cilt halinde Haydar Hatiboğlu tarafından terceme edilen bu eseri iki cilt halinde yayınlamış durumdayız. Tercememizde şu hususlara dikkat edilmiştir: Kitab başlıkları, Kitab-üt Tahara = temizlik bölümleri diye terceme edilmiş bab başlıklarına bölüm adı verilmek suretiyle bazen soru şeklinde bazen da hadis metnindeki muhtevaya göre bir başlık verilmiş ve kelime kelime terceme edilmemiştir. Rasûlullah (s.a.v.) ve peygamber denildiğinde mutlak (s.a.v) denilmiş sahabe ve tabiin isimleri geçtiğinde dile ağırlık olacağı için hepsinde (r.a) denmemiş, sadece ilk ravıde denilmiştir. Hadisin tercemesi altında o hadisin bir benzerinin nerede bulunabileceği konusunda kolaylık olsun için Kütübü Sitte'nin yanı sıra Muvatta ve Darımıkitaplarından kitap adı ve bab numarası verilmiş. Ahmed b. Hanbel'ın müsnedinin ise Dâr-u Ihyâ-üt Tûras el Arabî baskısı olan dokuz ciltlik (son iki cildi fihrist) ve 27100 hadisten oluşan Rıyaz Abdullah Abdulhâdî tarafından hazırlanıp tertip edilen baskı esas alınarak o baskıdaki numaralanmaya göre numara verilmiş olup diğer kitapların Türkçe tercemelerinede kitab ve bab numaraları uygun hale getirilerek aynı hadisi diğer hadis kitaplarında da bulmak isteyenlere kolaylık sağlanmıştır.
Hadis okuyucularına faydalı olması için Kütübü Sitte ile birlikte Darimi ve Muvatta isimli hadis kitaplarınınkitab ve bölümleri birer çizelge olarak sunulmuştur. Ayrıca Usulü hadis bilgilen de özet olarak verilmiş bir de ayet ve hadislerde geçen ölçü birimlerinin bu günkü değerlere uyarlanmış şekilde çizelgeler verilmiştir ki böylece kişi hadislerde geçen ölçü biriminin bu günkü değerini öğrenmiş olacaktır.
Bu çalışmamızda müslümanlara faydalı olmuş isek bu fayda Allah'ın yardımı sebebiyledir. Tüm hata, kusur ve yanlışlar bize, doğrular ise Allah ve Rasûlullah (s.a.v.)'e aittir.
Çalışma,gayret ve samimiyet bizden,faydasını bol kılıp hidayet vermesi ALLAH'tandır..
"Başarım sadece Allah'ın yardımı iledir. Sadece O'na dayanıp güvenir ve O'na yönelirim." (11 Hûd 88)
"... Ey Rabbimiz! Bizi doğru yola ilettikten sonra kalblerimizi bu gerçekten bir daha saptırma..." (3 Al-i İmran 8)
"... Ey Rabbim! Benim canımı müslüman olarak al ve beni dürüst, erdemli insanlar arasına kat." (12 Yusuf 101) ( süneni ibni mace kitap, ibni mace tercümesi abdullah parlıyan , süneni ibni mace tercümesi , abdullah parlıyan, Konya kitapçılık , sünen-i ibn-i mace, iki cilt süneni ibni mace hadis kitabı )
