Tükendi
Gelince Haber Verİmam Gazalinin Dil Belası Adlı Kitabıda İnsanları, yüzleri üstü cehenneme sürükleyen ancak dillerinin kazandığı günahlar Anlatılıyor
Kitabında konuşurken bilerek yada bilmeyerek işlemiş olduğumuz günahlara dikkat çekilmektedir.
O Allah ki insanı en güzel şekilde yarattı, onun vü-cuduna denge verdi, kalbine iman nurunu akıttı, o nur ile kendisini süsleyip güzelleştirdi.
Yüce Allah insana konuşmayı öğretti, bununla onu diğer varlıkların önüne geçirip kendisine fazilet bahşet-ti, kalbine ilmin hâzinelerini akıtarak onu olgunluğa ulaştırdı.
Sonra yüce Allah insana bolca rahmetini akıttı. Ona kalbinin ve aklının içerdiği şeyleri açıklayan ve gizli şey-leri açan bir dil ihsan etti. Dile, Rabb’ine hamdetsin ve verdiği nimetlere şükretsin diye konuşma imkânı verildi. İnsanın rahatça konuşması ve dil vesilesiyle elde ettiği ilimler, hamdedilecek nimetlerdendir.
Şahitlik ederim ki, Allah’tan (c.c) başka ilâh yoktur. O, birdir, hiçbir ortağı yoktur. Yine şahitlik ederim ki, Mu- hammed (s.a.v), Allah’ın (c.c) kulu ve Resûlüdür. O öyle bir peygamberdir ki, Allah (c.c) onu kendisine indirdiği Kur'anla göndermiş, onun şerefini yüceltmiş ve ona kendisine giden yolları açıklamıştır.
Yüce Allah, yeryüzünde Allahüekber ve "lâ ilâhe illallah" diyen bir kul bulunduğu müddetçe, sevgili Pey- gamberimiz’e (s.a.v), onun âline, ashabına ve geçmiş salihlere salât ve rahmet etsin.
Dilin özellikleri
Dil, Allah Teâlâ’nın büyük nimetlerinden ve çok ha-rika lutuflarındandır. O, cüssesi küçük, ancak itaati ve günahı büyük bir organdır. Zira iman ve küfür, dilin şa-hitliği ile belli olur, ortaya çıkar. İman itaatin, küfür ise isyanın zirve noktasıdır.
Dil, mevcut olan olmayan, yaratıcı ve yaratılan, ha-yal edilen ve bilinen, zannedilen ve vehmedilen her şey hakkında konuşur; onları kabul veya inkâr eder. İlmin ulaştığı her ne varsa, hak ya da bâtıl, dil onu anlatır. İl-min de alanı çok geniştir; hemen her tarafa uzanır. Dildeki bu özellik, başka hiçbir uzuvda yoktur. Göz, ancak renkleri ve şekilleri görebilir. Kulak, yalnız sesleri işitebi-lir. El, sadece cisimlere dokunabilir. Bütün uzuvların iş-leri sınırlı olup her şeye ulaşamazlar.
Dilin ise sahası geniştir, sınırı yoktur. Engel olacak bir şeyi de mevcut değildir. Dil, hayırda da şerde de ge-niş bir alana sahiptir. Dilin dizginliği serbest bırakan ve ihmal eden kimseyi şeytan her yere götürür. Onu helâ- ke düşürmek için uçurumun kenarına getirir.
İnsanları, yüzleri üstü cehenneme sürükleyen an-cak dillerinin kazandığı günahlardır. Dilin şerrinden yal-nız, onu İslam edebiyle edeplendiren ve helâl konuş-malarla sınırlı tutan kimse kurtulur.
Edebe dikkat eden kimse, sadece dünya ve âhiret yönünden faydalı olan şeyleri konuşur, dinine ve dünya-sına zarar veren şeylerden dilini tutar.
Konuşmanın faydalı ya da zararlı olduğu yerleri herkes kolayca anlayamaz, bunların bilinmesi güçtür. Bilenin de, sadece faydalı yerlerde konuşması zordur.
İnsanın âzalarından en çok günah işleyeni dildir. Zira o, konuşmaktan yorulmaz, hareket etmesinde de meşakkat yoktur. İnsan da dilin afetlerinden ve tuzakla-rından sakınmada ihmalkâr davranır, onu kontrol etme-ye önem vermez.
Kısaca dil, insanları saptırmada şeytanın en büyük aletidir.
Bu Kitapta Anlatacağımız Konular
Biz, yüce Allah’ın yardımıyla bu kitapta dilin âfetle-rini açıklayacağız. O âfetleri teker teker tarif ederek, onun sebeplerini ve felâketlerini zikredeceğiz. Bunlar-dan sakınma yollarını bildireceğiz. Bu konudaki âyet, hadis ve büyüklerin sözlerini nakledeceğiz.
Bu konular sırasıyla şunlardır:
Susmanın fazileti.
Malayani ve fuzulî konuşmanın âfeti.
Bâtıl sözlere dalmanın, mücadele ve münazaranın, birbiriyle çekişmeye girmenin, yapmacık ve süslü söz-lerle edebiyat yaparak konuşmanın âfetleri.
Fasih konuşanların ve konuşma iddiasında olanla-rın içine düştükleri âfetler.
Kötü sözün, sövmenin, kötü konuşmanın, hayva-na, eşyaya ya da insana lânet etmenin, şiir ve nağmeli sözlerin âfetleri.
Mizah yapmanın, alay etmenin, sırrı ifşa etmenin, yalan vaadin, yalan konuşmanın, yalan yere yemin et-menin âfetleri.
Yalanın, gıybetin, dedikodunun, birbirine düşman iki kişinin arasında gidip gelip, diğerinin aleyhine her bi-rinin hoşuna giden şeyler söyleyerek iki dil kullanmanın, övmenin âfetleri.
Özellikle Cenâb-ı Allah’ın sıfatları ve dinin temel esaslarıyla ilgili konularda konuşurken bilmeden içine düşülen âfetler.
Halkın, Allah Teâlâ’nın sıfatları ve Kur’an hakkında- ki konuşmalarında içine düştükleri âfetler.
Bunların hepsi yirmi âfettir.
Biz yüce Allah’tan, ikramı ve ihsanı ile bizi muvaf-fak etmesini istiyoruz.
ÖNSÖZ 11
DİLİN TEHLİKESİNİN BÜYÜKLÜĞÜ ve SUSMANIN FAZİLETİ 15
Büyüklerin Bu Konudaki Sözleri 24
Kelâmın Kısımları 28
BİRİNCİ ve Acirc;FET
M ve Acirc;L ve Acirc;Y ve Acirc;Nİ KONUŞMAK 31
Bu Konudaki Hadis ve Haberler 32
Beş Altın Nasihat 35
Fuzûlî Konuşmanın Ölçüsü ve Örnekleri 37
Mâlâyâni Konuşmanın Sebebi 40
Mâlâyâni Konuşmanın İlâcı 40
İKİNCİ ve Acirc;FET
FUZÛLÎ KONUŞMAK 41
Bu Konudaki Haberler 41
ÜÇÜNCÜ ve Acirc;FET
B ve Acirc;TILA DALMAK 48
Bu Konudaki Hadis ve Haberler 49
DÖRDÜNCÜ ve Acirc;FET
MÜNAKAŞA veMÜCADELE 52
Münakaşanın Tarifi 56
Münakaşanın Şekilleri 57
Mücadelenin Tarifi 58
Mücadelenin 58
Mücadele Hastalığının Tedavisi 59
BEŞİNCİ ve Acirc;FET
DÜŞMANLIK 63
Bu Konudaki Hadis ve Haberler 64
Hakkı Olanın Davacı Olması 65
ALTINCI ve Acirc;FET
YAPMACIK KONUŞMAK 71
Bu Konudaki Hadis ve Haberler 71
Sözü Süslemenin Câiz Olduğu Yerler 74
YEDİNCİ ve Acirc;FET
SÖVMEK veÇİRKİN SÖZLER SÖYLEMEK 75
Bu Konudaki Hadis ve Haberler 75
Kötü Konuşmak Nedir? 78
Kötü Konuşmanın Sebebi 80
SEKİZİNCİ ve Acirc;FET
L ve Acirc;NET ETMEK 83
Bu Konudaki Hadis ve Haberler 83
Lânetin Mânası 85
Lâneti Gerektiren Sıfatlar 86
Küfür Üzere Yaşayana Lânet Etmek 87
Kâfir Olarak Ölene Lânet Etmek 89
Kerbelâ Katillerine Lânet Etmek 91
Ölüye Lânet Etmek 92
Hz. Hüseyin’in (r.a) Katiline Lânet Etmek 93
Lânetin Yerine Susmayı Tercih Etmek 94
Beddua Etmek 95
DOKUZUNCU ve Acirc;FET
ŞARKI ve ŞİİR 96
Bu Konudaki Hadis ve Haberler 96
Şiirle Övgüde Bulunmak 97
ONUNCU ve Acirc;FET
MİZAH/ŞAKA 100
Şakanın Ölçüsü 101
Şakanın Zararları 101
YıllarcaGülmeyenlerin Misali 102
Gülmeyi Hoş Görmeyen ve Acirc;limlerin Sözleri 103
Gülmenin Ölçüsü 103
Şaka, Vakarı Yok Eder 104
Allah Resûlü’nün Şakaları 107
Allah Resûlü’nün Eşleriyle Şakalaşması 108
ON BİRİNCİ ve Acirc;FET
ALAY ETMEK 115
Bu Konudaki Hadis ve Haberler 116
ON İKİNCİ ve Acirc;FET
SIRRI YAYMAK 119
ON ÜÇÜNCÜ ve Acirc;FET
YALAN YERE SÖZ VERMEK 121
Söz Verme Usulü 123
ON DÖRDÜNCÜ ve Acirc;FET YALAN KONUŞMAK ve
YALAN YERE YEMİN ETMEK 127
Büyüklerin Yalan Hakkında Söyledikleri 137
Yalana İzin Verilen Yerler 139
Çocukları Eğitime Özendirmek İçin
Yalan Söylemek 147
Her Yalan Kaydedilmektedir 147
İbadete Teşvik ve Günahtan Sakındırmak İçin
Hadis Uydurmak Câiz midir? 148
Târiz ile (Kapalı ve Kinâyeli Sözlerle) Yalandan Kaçınmak 149
ON BEŞİNCİ ve Acirc;FET
GIYBET ETMEK 157
GIYBETİN M ve Acirc;NASI ve TARİFİ 166
Bedeniyle Alâkalı Gıybet 166
Soyu ile Alâkalı Gıybet 166
Ahlâkıyla Alakalı Gıybet 166
Diniyle Alâkalı Gıybet 166
Dünyasıyla Alâkalı Gıybet ve n